Рӯзи  ҷаҳонии гиромидошти Ҳофиз

Имрӯз, 10 октябр, Рӯзи ҷаҳонии ёдбуди Ҳофизи Шерозӣ, яке аз бузургтарин шоирон ва мутафаккирони форсу тоҷик, маъруф бо лақаби “Лисон-ул-ғайб” аст.

Ҳофиз бо ғазалҳои ирфонии худ, ки пур аз ишқ, озодӣ ва маънавият аст, на танҳо дар адабиёти форс-тоҷик, балки дар саросари ҷаҳон маҳбубият пайдо кардааст. Шеъри ӯ бо тасвирҳои рамзӣ ва маъниҳои амиқи ирфонӣ ба дили инсонҳо роҳ меёбад ва онҳоро ба андеша ва худшиносӣ мебарад.

Шеъри Ҳофиз дар худ ҷавҳари пурарзиши ирфон ва фалсафаро дорост. Бо сабки нотакрори худ, ки ишқу ирфонро бо ҳам меомезад, Ҳофиз ҳунари баён кардани муаммоҳои амиқи инсониро бо забони сода ва ҷолиб ба кор бурдааст. Вай бо назари васеъ ва андешаи баланд, аз марзи замон ва макон гузашта, барои хонандагони гуногунфарҳанг маъноҳои нав ва пурарзиш офаридааст. Аз ин рӯ, шеъри Ҳофиз дар ҳар давру замон қобили фаҳм ва дӯстдоштанӣ боқӣ мемонад.

Таъсири Ҳофиз на танҳо дар доираи адабиёти форсӣ маҳдуд нашуд, балки ба адабиёти ҷаҳонӣ, махсусан ба адабиёти олмонӣ низ густариш ёфтааст. Яке аз намунаҳои барҷастаи ин таъсир муносибати Ҳофиз ва Гёте, шоири бузурги олмонӣ, мебошад. Гёте пас аз шиносоӣ бо девони Ҳофиз, шефтаи амиқии шеъри ӯ шуд ва таҳти таъсири осори Ҳофиз асари маъруфи худ “Девони Ғарбӣ ва Шарқӣ”-ро эҷод кард. Дар ин девон, Гёте на танҳо эҳтирому шефтагии худро нисбат ба Ҳофиз иброз мекунад, балки кӯшиш менамояд, ки рӯҳи озод, равшанфикрӣ ва фалсафии шеъри Ҳофизро ба забони худ баён кунад.

Гёте дар шеъри Ҳофиз ҳамон ирфони бепоён ва озодманиширо пайдо кард, ки ӯро ба ҳайрат овард. Ӯ Ҳофизро ба унвони як устоди бузурги ирфонӣ ва маънавӣ ситоиш карда, шеъри Ҳофизро сарчашмаи илҳом ва равшангари равонии инсон донист. Ин робитаи илҳомбахш на танҳо пайванди адабӣ байни ду фарҳанги бузургро нишон медиҳад, балки аз таъсири амиқи шеъри Ҳофиз ба тафаккури Гёте шаҳодат медиҳад.

Аз ин рӯ, Ҳофизи Шерозӣ на танҳо як намояндаи барҷастаи адабиёти форс-тоҷик аст, балки шахсиятест, ки шеъри ӯ аз ҳадди марзҳои миллӣ ва фарҳангӣ гузашта, ба дили инсонҳо аз ҳар гӯшаи ҷаҳон роҳ ёфтааст. Мероси адабии ӯ насл ба насл боқӣ монда, ҳамеша манбаи илҳом, маънавият ва шодмонии инсонҳо хоҳад буд.